Środki ochrony indywidualnej (ŚOI) to niezbędny element wyposażenia każdego pracownika wykonującego obowiązki w warunkach potencjalnego zagrożenia zdrowia lub życia. Często jednak zdarza się, że po zakupie ŚOI ich stan techniczny nie jest regularnie kontrolowany, co w skrajnych przypadkach może prowadzić do poważnych wypadków przy pracy. Dlaczego przegląd ŚOI jest tak ważny i co mówi na ten temat prawo? Wyjaśniamy poniżej.
Środki ochrony indywidualnej – co to jest i dlaczego są istotne?
Zgodnie z definicją zawartą w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650, z późn. zm.), środki ochrony indywidualnej to sprzęt, który pracownik nosi lub używa w celu ochrony przed zagrożeniami, które mogą wpłynąć na jego zdrowie i bezpieczeństwo. Są to m.in.:
- Hełmy ochronne,
- Okulary i gogle ochronne,
- Rękawice robocze,
- Obuwie ochronne,
- Półmaski i maski przeciwpyłowe,
- Szelki bezpieczeństwa.
Ważne jest, aby ŚOI były dostosowane do rodzaju pracy, warunków środowiskowych oraz indywidualnych cech pracownika. Jednak nawet najlepszej jakości środki ochrony nie spełnią swojego zadania, jeśli będą w złym stanie technicznym.
Dlaczego należy regularnie przeprowadzać przegląd ŚOI?
1. Zapewnienie bezpieczeństwa pracownika
ŚOI mają za zadanie chronić życie i zdrowie pracownika. Uszkodzone rękawice, pęknięte okulary ochronne czy przeterminowane filtry w maskach przeciwpyłowych mogą nie tylko nie spełniać swojego zadania, ale wręcz stanowić dodatkowe zagrożenie. Regularny przegląd pozwala na wykrycie usterek i ich natychmiastowe usunięcie.
2. Wymóg prawny
Prawo nakłada na pracodawcę obowiązek zapewnienia pracownikom ŚOI, które są sprawne technicznie. Zgodnie z art. 237(6) § 1 Kodeksu pracy, pracodawca ma obowiązek zapewnić, aby używane środki ochrony indywidualnej były w odpowiednim stanie technicznym oraz dostosowane do ryzyka występującego w miejscu pracy. Regularne przeglądy są kluczowe, aby ten obowiązek mógł zostać spełniony.
3. Minimalizacja ryzyka wypadków
Brak kontroli nad stanem technicznym ŚOI może prowadzić do wypadków przy pracy. Na przykład przeterminowany filtr w masce ochronnej nie będzie w stanie zabezpieczyć pracownika przed wdychaniem szkodliwych substancji chemicznych, co może skutkować poważnymi chorobami zawodowymi.
4. Przedłużenie żywotności ŚOI
Regularny przegląd pozwala na wczesne wykrycie drobnych uszkodzeń, które można naprawić. Dzięki temu można wydłużyć czas użytkowania ŚOI, co w dłuższej perspektywie przekłada się na oszczędności finansowe.
Jak często należy przeprowadzać przegląd ŚOI?
Częstotliwość przeglądów zależy od rodzaju ŚOI oraz warunków, w jakich są używane. Ogólne zalecenia są następujące:
- Codziennie przed rozpoczęciem pracy – pracownik powinien sprawdzić stan techniczny ŚOI, np. integralność kasku czy brak pęknięć w okularach ochronnych.
- Okresowe przeglądy przez specjalistów – zgodnie z zaleceniami producenta, ŚOI powinny być regularnie sprawdzane przez osoby odpowiednio przeszkolone. Przykładowo, szelki bezpieczeństwa i inny sprzęt asekuracji przed upadkiem wymaga przeglądu co najmniej raz na 12 miesięcy.
Warto również prowadzić dokumentację przeglądów, aby mieć pełną kontrolę nad terminami oraz historią kontroli.
Przykłady zaniedbań i ich konsekwencje
- Pęknięta szybka w goglach ochronnych – w trakcie pracy w warunkach dużego zapylenia pracownik doznaje urazu oka.
- Uszkodzona podeszwa w obuwiu ochronnym – na budowie pracownik ślizga się na mokrej powierzchni, co prowadzi do urazu nogi.
- Przeterminowany filtr w masce przeciwpyłowej – pracownik naraża się na wdychanie szkodliwych pyłów, co skutkuje chorobami układu oddechowego.
Wszystkie powyższe sytuacje można było uniknąć dzięki regularnym przeglądom.
Podsumowanie
Regularne przeglądy ŚOI to obowiązek, który wynika nie tylko z przepisów prawa, ale również z troski o zdrowie i bezpieczeństwo pracowników. Zaniedbanie tej kwestii może prowadzić do wypadków, poważnych chorób, a także kosztownych konsekwencji prawnych dla pracodawcy.
Dlatego już dziś prowadź systematyczne przeglądy ŚOI w swojej firmie. Pamiętaj – lepiej zapobiegać niż naprawiać skutki zaniedbań.
Bezpieczeństwo pracy to inwestycja, która zawsze się opłaca.